الزامات زیست اخلاقی

مسئله اخلاقی زیستن در میان قشر فرهیخته* بسیار مطرح می شود، بطوریکه اخلاقی زیستن به عنوان یک اصل مسلم تلقی می شود. این مسئله باعث می شود تا توقع رفتار اخلاقی از این قشر نیز بیشتر باشد. فارغ از اینکه واقعا مسائل اخلاقی چقدر در میان قشر فرهیخته ما رعایت می شود و چقدر تنها در حد گفته و نوشته باقی می ماند، برخی از مصادیق ساده ی اخلاقی بودن وجود دارد که رعایت کردن آنها چندان دشوار نیست، با این حال بسیار دیده شده که مورد غفلت واقع می شود. بسیار خوب است که این امور کم زحمت را به یکدیگر یادآوری کنیم. در اینجا می خواهم به دو نمونه اشاره کنم.

دانلود پی دی اف کتاب

بسیار دیده می شود که حتی در میان افراد فرهیخته، کتاب هایی را که در بازار یافت می شوند، به جای تهیه از فروشگاه ها، از سایت های دانلود کتاب، به دست می آورند. این در حالی است که در این روش، به روشنی حق نویسنده و ناشر ضایع می شود. یکی از بهترین سایت هایی که در حدود یک سال گذشته دیده ام و از به راه افتادن آن بسیار خوشحالم، سایت فدیبو است که کتاب های موجود در بازار را به صورت قانونی و با حفظ حقوق نویسنده و ناشر، به صورت الکترونیکی عرضه می کند. چقدر خوب است که کتابهای مورد نیاز خود را از آنجا تهیه کنیم.

دانلود موسیقی

این مورد هم بسیار شیوع دارد حتی در میان اهل اندیشه. اشکال فوق به روشنی در این مورد هم وجود دارد و لزوم رعایت حقوق تولید کنندگان اثر، مانع از دانلود آنها می شود. خوشبختانه در این زمینه هم یک سایت خوب وجود دارد به نام بیب تونز، که به ما امکان می دهد هر آلبوم یا آهنگ مورد علاقه را به صورت آنلاین و با قیمت کم، بخریم و از این طریق حقوق تولیدکنندگان را نیز پاس بداریم.

البته نمی توان انکار کرد که برخی از کتب خارجی و نیز برخی از محصولات فرهنگی خارجی، در ایران یا قابل خرید نیستند و یا به قیمت گزافی می توان آنها را تهیه کرد. آیا این سختی باعث می شود که ما اخلاقا ملزم به رعایت حقوق تولید کننده نباشیم؟ این سوال به نظرم نیازمند بررسی بیشتر است.

------------

* در مورد فرهیخته باید بگویم که اولا علی رغم ابهام واژه، مرادم معنایی عام است که شامل هر فرد اهل دقت و اهل مطالعه ای میشود. ثانیا انتخاب قشر فرهیخته هم از آن روست که در مقام سخن تاکید بلیغی بر زیست اخلاقی دارند واگرنه پر واضح است که زیست اخلاقی، هیچ اختصاصی به قشر فرهیخته ندارد.

خدای صامت 2

گوشه ای نشسته بود و نگاه می کرد. پسرک در حال شمارش بود. هنوز 8 بسته مداد رنگی داشت که باید تا پایان روز می فروخت. هوا سرد بود و رهگذران بیش از آنکه به درخواست های پسرک برای فروش مدادها توجه کنند، منتظر قرمز شدن چراغ بودند تا زودتر عرض خیابان را طی کنند. پسرک هیچ گاه نتوانسته بود برای یک بار هم که شده، با آن مداد رنگی ها، نقاشی بکشد. وظیفه او آن بود که روزی 15 جعبه از آنها را بگیرد و تا شب همه را بفروشد و پول آن را به صاحب کار تحویل دهد. اصلا برای پسرک مهم نبود که با آن مداد رنگی ها نقاشی بکشد و بعد نقاشی خود را برای برنامه های کودک بفرستد. از نظر او این کارها برای بچه پولدارها محسوب میشد، بچه هایی که پدر و مادرهاشان هر روز آنها را تا مدرسه می رسانند و بعد از تمام شدن مدرسه نیز با ماشین پشت در مدرسه منتظرشان هستند. بچه هایی که اگر روزی دیر به خانه بروند، پدر و مادرشان دلنگرانشان می شوند و با عصبانیت می پرسند: کجا بودی تا حالا؟ دلمون هزار راه رفت!
این اتفاقات برای پسرک آشنا نبود و او هیچگاه چنین تجربه ای نداشت. او فقط می دانست که باید هر طور شده، روزی 15 جعبه مداد رنگی بفروشد تا صاحب کار از دستش راضی باشد و حقوق روزانه اش را بدون دغل کاری به مادرش پرداخت کند. مدتی پیش، صاحب کار برچسب هایی برای فروش آورده بود، از همان برچسب هایی که تصاویر شخصیت های کارتونی دارد و کودکان دوست دارند که بر روی هر دفتر و کتابشان عکس یکی از آنها را داشته باشند. بازار این برچسب ها در اواخر شهریور و اوایل مهر، سکه می شود. پسرک وقتی این برچسب ها را می فروخت، کودکان زیادی چشم به برچسب های او داشتند و از والدین خود می خواستند که برایشان برچسب بخرند. برچسب ها و عکس های روی آن برای پسرک اصلا جذاب نبود، او آنها را نمی شناخت و وقتی کودکی با فریاد ملتمسانه از مادرش می خواست: مامان ! مامان! از این برچسب های بن تن، برام بخر! پسرک نمی دانست، بن تن کیست؟ و چرا برای آن کودک اینچنین جذاب است.
یکی از روزهای زمستانی بود. شب قبل برف زیادی باریده بود، با این حال پسرک چاره ای نداشت. امروز هم باید برای فروش 15 جعبه مداد رنگی به خیابان می رفت. مدادها را گرفت و به پست روزانه اش رفت. پشت یکی از چراغ قرمزهایی که تایمی نزدیک دو دقیقه دارد. چند جعبه از مداد رنگی ها را فروخته بود ولی همچنان تعدادی باقی مانده بود. هوا رفته رفته سردتر میشد و پسرک رفته رفته مچاله تر. پسرک در گوشه خیابان ایستاده بود و منتظر بود که چراغ قرمز شود تا دوباره به سراغ تک تک ماشین ها برود و مداد رنگی ها را عرضه کند. هوا سرد بود و پس از برف شب گذشته، آب در کنار خیابان جمع شده بود. پسرک از شدت سرما به خود پیچیده بود، ناگهان تعدادی از جعبه ها از دستش رها شد و به گودال پر از آب افتاد، جعبه کارتنی مداد رنگی ها خراب شد و آب گل آلود، کل مدادها را کثیف و زشت کرده بود. جهان در پیش چشمان پسرک تیره و تار شد. چهره صاحب کار و خشم او چون پتکی بر سرش فرود می آمد. در دلش گفت: "خدایا کمکم کن!"

"او" اما هر روز، با پسرک همراه بود و از دور نگاهش می کرد. هنگامی که پسرک سردش می شد، "او" هم سردش میشد. هنگامی که کودکان دیگر، پسرک را مسخره می کردند، "او" هم سر در گریبان می کرد. هنگامی که پسرک پس از یک روز سخت به نزد مادر مریضش باز می گشت و سر در دامن مادرش، اتفاقات آن روز را برایش تعریف میکرد، "او" هم انگار سبک می شد. و هنگامی که پسرک تعدادی از مدادرنگی ها را از دست داد و صاحب کار او را به باد کتک گرفت، "او" هم همراه پسرک، کتک می خورد و سیل اشک از چشمان "او" هم همچون گونه های پسرک، جاری بود. "او" همراه پسرک بود وقتی در سرمای زمستان، زیر لب می گفت: خدایا یه کاری کن این مداد رنگی هارم بفروشم! خدایا یه کاری کن یه جفت دستکش داشته باشم. "او" در کنار پسرک بود و بغض گلویش را می فشرد هنگامی که صاحب کار به پسرک و مادرش ناسزا می گفت. و آرزوی مرگ می کرد وقتی پسرک پس از کتکی مفصل و شنیدن ناسزاهای بسیار، گریان به سوی مادرش ره سپار شد و در راه با چشمانی اشک بار فریاد زد که منم خدایی دارم! و "او" اما نمی توانست کاری کند.

در همین رابطه: خدای صامت